Van Stress Naar Succes
- PLAY TRAINING
- …
- PLAY TRAINING
- 0
Van Stress Naar Succes
- PLAY TRAINING
- …
- PLAY TRAINING
- 0
De achter zelfgebouwde muren wegkwijnende gevangene.
Voel je je gevangen? Zit je in de kast? Heb je een masker op? Is er niemand die je echt kent? Niemand die je begrijpt? Voel je je eenzaam en alleen? Breek nu uit je gevangenis! Kom uit de kast en zet je maskers af. Je hebt ze niet meer nodig.
3.1 De gevangene in context
De strijder is één van de acht archetypes die je tegenkomt op de reis van stress naar succes.
Hoe veiliger iemand zich voelt des te meer tijd in play mode. Hoe meer in play mode des te meer succes. Veiligheid is een voorwaarde voor play mode en dus een voorwaarde voor succes. Zonder veiligheid geen play. Zonder play mode geen succes. Hoe veiliger des te meer play en des te meer duurzaam succes. Hoe dat precies werkt lees je in dit I-book. Als we ons veilig voelen gaan we automatisch in play mode.
Herken jij de geheime spelers van ons onderbewustzijn?
Om onszelf en anderen veilig te laten voelen moeten we de vier survival archetypes leren kennen. We leren herkennen wat de archetypes denken, voelen en doen. De vier survival archetypes zijn de Strijder, Vluchteling, Gevangene en de Patiënt. Hoe eerder we deze survivors herkennen des te meer schade we kunnen beperken. In de eerste vier hoofdstukken lees je alles over deze chronische survivors. Hoofdstuk 5 gaat over de Players die zich vrij voelen van gevaar. Hoofdstuk 6,7 en 8 gaan over de Scientist, Leider en Boeddha die elk een geheime methode hebben om het gevaar te elimineren en dus veilig voor zichzelf en anderen te creëren. Hierboven de Archetypes Cheatsheet met de dominante gedachten en gevoelens waaraan de archetypen te herkennen zijn. Herken je al iets in jezelf of in anderen?
Herken jij de eenzame gevangene?
De gevangen leeft chronisch in freeze mode. In dit hoofdstuk ontdekken we freeze mode in de natuur, cultuur, relaties en het werk. Je kan de gevangene om je heen herkennen. Je ontdekt waarom de gevangen zich achter zijn muren verstopt. De gevangene voelt zich eenzaam achter zijn opgetrokken muren.
3. 2 Freeze in de natuur
In de natuur vind je een oneindig aantal succesvolle voorbeelden van freeze. De schildpad trekt zich terug in zijn schild bij gevaar. Net als elk weekdier zich terugtrekt in zijn schelp. Maar ook een een beer die in zijn hol een winterslaap houdt is een vorm van freeze. De kameleon is een fantastisch voorbeeld van de freeze strategie. Maar het grappigste voorbeeld van verstijven vind ik zelf ‘fainting goats’. Geiten die gewoon omvallen als je ze laat schrikken.
Kameleon
De kameleon doet ook aan een vorm van verstoppen. Hij past zichzelf zo goed aan aan zijn omgeving dat het voor prooi en roofdieren onmogelijk is om hem te zien. De kameleon is niet sterk, niet snel en heeft geen hard schild. Dat heeft hij ook niet nodig omdat hij onder de radar leeft. De kameleon laat zich niet zien. Het is een meester in deceptie. In de politiek zijn de vaardigheden van de Kameleon soms wel handig.
Sophia en Oliver
Sophia en Oliver hebben de halve woonkamer afgebroken. Ze weten dat ze iets gedaan hebben dat niet mag en doen net alsof ze dood zijn.
Fainting goats
Het mooiste en grappigste voorbeeld van freeze vind ik ‘fainting goats’. Geiten die gewoon omvallen als je ze laat schrikken.
Story: Lars in freeze mode
Mijn eerste freeze moment dat ik me kan herinneren was toen ik een jaar of 7 was. Ik had de puntenslijper van het jongetje naast me geleend. Bij de deur van de klas stond de prullenbak en tijdens het slijpen liet ik de puntenslijper in de prullenbak vallen. Voor de meesten niet zo'n groot probleem. Voor mij op die leeftijd wel! Mij was geleerd dat je niet niet met je handen in de een prullenbak ging. Dat was vies. Dus dat was geen optie. Mij was ook geleerd dat als je iets leent dat je dat terug geeft. Ik zat dus in de problemen en zag geen uitweg. Ik zat gevangen tussen een vieze prullenbak en de regel dat je geleende spullen altijd terug geeft. Radeloos stond ik bij de prullenbak. Toen de juf mij daar verdwaasd met tranen in mijn ogen zag staan schoot ze te hulp. Ze vroeg wat er was en met horten en stoten vertelde ik mijn grote probleem. Tot mijn grote verbazing ging ze zo met haar hand in de prullenbak en pakte de puntenslijper. Ze spoelde de puntenslijper af en ik kom hem teruggegeven aan mijn klasgenootje. Probleem ontstaan en ook weer opgelost in drie minuten.
3.3 Freeze in onze cultuur
Freeze heeft geen grootse status. En daarom wordt het eerder uit beeld gehouden dan in beeld gebracht. We zouden zelf ook eerder een verhaal vertellen over een strijd die we hebben gewonnen of een succesvolle vlucht die we hebben gemaakt dan een situatie waarin we stil in een hoekje gingen zitten om maar niet ontdekt te worden. Een freezer herken je niet aan zijn sterke armen of benen. Een freezer probeert zo min mogelijk op te vallen. Een freezer camoufleert zich het liefst zodat hij niet ontdekt wordt. En dat is precies zijn bedoeling. Toch zijn er heel veel mensen die dagelijks in freeze mode zitten. Veel mensen voelen zich gevangen in een relatie, gevangen in het werk, gevangen in negatieve gedachten. Gevangen in eigen en andermans oordelen. We zitten gevangen in de door onszelf opgetrokken muren.
Een man mag niet huilen
Veel mannen laten zich emotioneel niet zien tot grote frustratie van moeders en vrouwen. Een man is geleerd dat je gevoel laten zien een zwakt is. Een man ziet zijn gevoelens als een weekdier waar een dikke harde ondoordringbare beschermlaag omheen moet. Die man vind het ook heel onprettig wanneer een vrouw door die harde laag binnen probeert te breken om zijn 'zwakheden' bloot te leggen.
Een vrouw moet mooi zijn
Vrouwen daarentegen verstoppen allerlei dingen die ze aan zichzelf onaantrekkelijk vinden achter een laag make up. Ze maken zich 'mooi' met make up. Mooi maken impliceert dat ze hetgeen achter de make up bevind niet mooi vinden. Sommige vrouwen zijn zo goed dat hun gezicht met make up totaal anders is dan zonder make-up. Zowel mannen als vrouwen weten ongewenste zaken achter muren te verbergen.
Case: De virtuele muur van Trump
De muur van Trump is een van de redenen waarom hij de verkiezingen heeft gewonnen. Een muur om de gevaarlijke Mexicanen buiten te houden. Van de muur is tot op heden nog niet zoveel terecht gekomen. Een muur is een freeze concept dat we allemaal begrijpen. Een muur is vertrouwd. Iedereen begrijpt wat je met een muur bedoeld. Naast de virtuele muur van Trump kennen we ook echte muren. De Chinese muur, de Berlijnse muur maar ook de muur van je huis houdt gevaren buiten.
3.4 Gevangen in een relatie
Heel veel mensen voelen zich gevangen in een relatie. Je trekt je terug achter je muren. Je laat niet meer zien wie je bent en wat je voelt. Als een schildpad teruggetrokken in zijn schild kan niemand je nog raken. Maar je zelfgebouwde muren veranderen in een gevangenis. Je houdt het zogenaamde gevaar wel buiten maar binnen je muren is het eenzaam en alleen.
De relatie als gevangenis
Als je verliefd bent op elkaar is het allemaal nog rozengeur en maneschijn. Je bouwt samen een ideaal plaatje. Je hebt een droomscenario en de ander past daar heel goed in. Naarmate je langer bij elkaar bent blijkt vaak dat de één net een ander droomscenario had dan de ander. Als je niet durft aan te geven dat het droomscenario van de ander niet jouw droomscenario is, dan wordt zelfs de mooiste droom een gevangenis. Vaak durven geliefden hun eigen dromen niet meer te bespreken uit angst dat de ander het niet met ze eens is.
Gevangenschap van ouders
Veel kinderen zitten vast in de verwachtingspatronen van hun ouders. Ze moeten het goed doen op school, goed doen in sport, ze moeten na hun opleiding een goede baan hebben en ze MOETEN ook nog gelukkig zijn.
Story: Plaatjes van Lars
Ik heb 3 echte relaties gehad. De eerste twee daarvan draaiden op hetzelfde verhaal uit. Ik had een plaatje gemaakt hoe het moest zijn. Dat plaatje bood geen ruimte voor de ander om te zijn wie ze wilden zijn. Als er iets was dat buiten mijn plaatje viel dan wilde ik het niet zien. Ik deed struisvogelpolitiek. Voor de ander voelde het alsof ze in de gevangenis zaten omdat er geen ruimte voor hen was.
3.5 Gevangen op het werk: burn-out
Veel mensen voelen zich gevangen op en in het werk. Als je niet zelf in staat bent de verwachtingen van anderen te bepalen beland je snel in een gevangenis. Een verwachtingspatroon dat te hoog is om aan te voldoen is een gevangenis. Door nee te zeggen kan je het verwachtingspatroon bepalen. Wanneer je probeert aan te hoge verwachtingen te voldoen ligt de burn-out op de loer.
Wat is een burn-out?
Een burn-out is een chronisch energie tekort. Je lichaam laat je in de steek. Je hoofd denkt niet meer, je benen lopen niet meer. Je lichaam zit in chronische freeze mode. Je zit gevangen in je lichaam. Wat je ook doet je lichaam komt niet meer in beweging. Met een burn-out heb je geen energie voor leuke dingen als hobby's of sport.
Wat zijn de gevolgen van een burn-out?
Iemand met een burn-out zit thuis op de bank. Iemand met een burn-out is zijn sociale netwerk kwijt. Iemand met een burn-out heeft geen energie voor een partner, kinderen of sociale contacten. Met een burn-out kom je in een sociaal isolement.
Wat zijn de professionele gevolgen van een burn-out?
Met een burn-out ben je gemiddeld een jaar kwijt. Een jaar voordat je enigszins hersteld bent. Dit slaat een gat in je professionele pad. Met een burn-out op je c.v gaat een promotie net wat sneller aan je neus voorbij.
3.6 Managers en burn-out
Managers die geen veilige werkomgeving kunnen bieden krijgen te maken werknemers in de burn-out.
Hoeveel burn-out is er?
1 op de 7 werknemers heeft burn-out verschijnselen.
Hoe herken je burn-out voordat het te laat is?
Je kan een burn-out aan zien komen aan conflict, braindrain, disengagement en werkstress. In de hoofdstukken over de strijder en de vluchteling kan je lezen hoe je conflict braindrain en disengagement op tijd herkent. Het volgende hoofdstuk leer je hoe je stress herkent. Een werknemer die tegen een burn-out aanhikt herken een afwachtende houding en ontbreken van initiatief.
Wat zijn de gevolgen van burn-out op het team?
Hoeveel een burn-out de werkgever ook kost, de schade voor de overspannen medewerker is niet in geld uit te drukken. De uitputting, oververmoeidheid en het verliezen van levensenergie. Het terugtrekken uit sociale netwerken, het verliezen van sociale steun en de eenzaamheid die daaruit volgt. Wat is je gezondheid namelijk waard?
Wanneer teamleden geremd worden door conflict, braindrain en disengagement om zich heen grijpt dan doet dat op zijn zachts gezegd iets negatiefs met de teamresultaten. Er gaat veel tijd, geld en energie verloren die ook besteed had kunnen worden aan creatie, aan productiviteit, aan creativiteit. Wanneer dit bij jouw mensen gebeurt bereiken zij en daardoor ook jij een glazen plafond. De stijgende lijn in je carrière vlakt af. In een constant veranderende wereld is stilstand gelijk aan achteruitgang.
Wat zijn de gevolgen van burn-out voor de manager?
Burn-out is in Nederland een werk gerelateerde ziekte. En daarom draait een werkgever op voor de kosten van het herstel. Wanneer teamleden meer dan gemiddeld betaald krijgen zijn ook de kosten van burn-out meer dan gemiddeld.
1 Ziekteverzuim
De medewerker die in een burn-out verdwijnt ben je kwijt. Die persoon is ziek. Op dit teamlid hoef je voorlopig niet te rekenen. Zelfs al komen je mensen terug van een burn-out, zelden zijn zij in staat tot de prestaties van vóór de burn-out. Een burn-out tast het zelfvertrouwen aan. Een burn-out is zeer ingrijpend om mee te maken.
2 Verhoogde werkdruk
Wanneer een collega in een burn-out verdwijnt, verhoogt dat de druk op de rest van het team. In eerste instantie vangt het team de klappen op. Extra werk en extra verantwoordelijkheden voor de overige teamleden. Deze extra druk is niet handig bij een team waar al teamleden uitvallen. De hoge druk kan een kettingreactie veroorzaken waardoor er nog meer teamleden in een burn-out verdwijnen.
3 Vervanging
Wanneer een medewerker uitgeput is moet het werk wat dat teamlid deed wel vervangen worden. Vaak nemen teamleden voorafgaand aan een burn out te veel hooi op hun vork. Het is niet ongewoon dat wanneer 1 teamlid in een burn out verdwijnt hetzelfde werk daarna door twee nieuwe teamleden gedaan moet worden. En dat bijna altijd is iemand van buitenaf. Het nieuwe teamlid moet worden ingewerkt en is een verstoring van de team balans. Een team dat toch al op losse schroeven staat. De schade van een burn out stopt niet bij het teamlid dat de burn out heeft. De burn out raakt ook het zelfvertrouwen van de teamleden in de omgeving van degene met een burn-out.
4 Herstel
In Nederland is burn-out een werk gerelateerde ziekte. En daarom draait een werkgever op voor de kosten het herstel.
5 Kosten
De kosten van burn-out zijn gemiddeld 140.000 Euro per burn-out. Dit zijn kosten voor doorbetaling van loon, vervanging en herstel.Wat is de oorzaak van burn-out?
Als een leidinggevende er niet in slaagt een psychologisch veilige werkomgeving te bieden en conflict, braindrain en disengagement aan te pakken dan volgt daarna automatisch veel burn-out.
Welke rol speelt de manager in burn-out?
Vraag: Hoeveel kost een burn-out in jouw team? Hoeveel teamleden hebben een burn-out en hoeveel teamleden zitten er tegen een burn-out aan?
Stel je voor dat je leidinggevende bent die een groot gedeelte van zijn tijd bezig is met conflict. Bezig met brandjes blussen, politieagent of rechter spelen of bemiddelen tussen de strijdende partijen. Stel je voor dat je talentvolle en vaardige mensen vast moet houden met dure lokkertjes terwijl deze mensen uiteindelijk toch weg gaan. Stel je voor dat je ongemotiveerde mensen probeert te motiveren voor hun werk. En als dank voor dat alles verdwijnt ook nog de ene na de andere in een burn-out? Je komt niet toe aan leiding geven. Aan een koers een visie en een strategie. Je blijft brandjes blussen maar hebt geen tijd voor brandpreventie. Een leidinggevende is slechts zo goed als de mensen die hij leidt. Als je mensen niet lekker gaan, wat is dan de kans dat jij als leidinggevende wel lekker gaat?
Dan sluipen twijfels naar binnen over je eigen functioneren. Niet alleen bij jezelf maar ook bij degenen die bepalen of je wel of niet een stapje hogerop komt. Die volgende stap komt niet meer. De stijgende lijn vlakt af. Stilstand is achteruitgang in een veranderende wereld. Je kan niet meer zeker zijn van je positie. Stress neemt toe en wie weet ligt de burn-out ook op jou te wachten.
Wat zijn de "Big Five" voor managers?
Een veilige werkomgeving bieden is de belangrijkste taak van een leidinggevende. Wanneer een leidinggevende daar niet in slaagt krijgt deze te maken met braindrain en disengagement met de ander 4 van de "Big Five".
Wat zijn de "Big Five" voor managers?
De leeuw, luipaard, olifant, neushoorn en buffel. De "Big Five" is een oude jachtterm die niet alleen ontstaan is door de grootte van de dieren, maar door hoe moeilijk en gevaarlijk het was om op deze dieren te jagen. Gelukkig wordt tegenwoordig enkel nog op de "Big Five" gejaagd met fototoestel en camera.
De "Big Five" voor managers zijn ook net zo groot, moeilijk en gevaarlijk om uit te schakelen. Aan de oppervlakte lijken het vijf losstaande problemen. Maar stel dat de Big Five onderhuids exact dezelfde oorzaak hebben? Zou je dat willen weten wat dat is?
De vijf grote problemen van managers zijn: conflict, braindrain burn-out ziekteverzuim en werkstress. Deze 5 grote problemen verdwijnen als sneeuw voor de zon in een Safe Workplace.
Masterclass Teamplay met de Safe Workplace zonder dat je mensen moeten 'veranderen'!
Resultaat na de masterclass
Smaller Five
Werkstress neemt af
Conflict neemt af
Goede mensen blijven
Burn-out neemt af
Dalend Ziekteverzuim
Meer Play Potential
Productiviteit neemt toe
Creativiteit neemt toe
Groeiend werkplezier
Inclusiviteit/Teamplay
3.7 Breek uit de gevangenis!
De freezer trekt zich terug in zijn vesting. Hij bouwt muren om zich heen. Die muren houden niet alleen vijanden maar ook vrienden tegen. De muren zijn bedoeld om je te beschermen tegen het kwade maar ze laten ook het goede niet meer binnen. Niemand begrijpt de freezer. Niemand kan zien wie hij werkelijk is. De freezer laat zich niet zien. Achter de muren is de gevangene eenzaam. De muren die aanvankelijk werden gebouwd als bescherming worden een gevangenis. De gevangene telt niet meer mee. De gevangene vervreemd van de buitenwereld. Hij zit opgesloten in zijn eigen wereld. Niemand komt nog door de muren heen. Door de muren kan je niet goed meer zien en luisteren. Anderen voelen zich niet gezien en gehoord. De muren van ouders zetten hun kinderen op afstand. Daardoor gaan kinderen nog harder schreeuwen om aandacht. Geliefden zien elkaar niet meer staan en voelen elkaar niet meer aan. De afstand wordt groter. Ook op werkgebied kan je niet goed meer luisteren. Je hebt geen feeling meer met het werk, collega's of de leidinggevende Je muren blokkeren je groei. De enige manier om weer tot leven te komen is uitbreken uit je eigen gevangenis. Je zal je eigen muren omver moeten werpen.
Queen - I want to break free
Een gouden oude. De tekst en video clip geven prachtig weer hoe iemand zich gevangen kan voelen in zijn leven. Het leven van Freddy Mercury was ook een gevangenis totdat hij uit de kast kwam.
Hugo de groot ontsnapt uit slot Loevenstijn in een boekenkist
De ontsnapping van Hugo de Groot uit het Slot Loevestein in 1621 is internationaal beroemd. Hugo de Groot maakte zo een voortijdig einde aan de levenslange gevangenisstraf die hij er sinds 5 juni 1619 uitzat. Hij ontsnapte op 22 maart 1621, vlak voor het eind van het Twaalfjarig Bestand tijdens de Tachtigjarige Oorlog, verscholen in een boekenkist. Na zijn ontsnapping heeft hij nog 24 jaar geleefd.
Prison Break
Lincoln Burrows zit (onterecht) gevangen voor de moord op de broer van de vicepresident van de Verenigde Staten van Amerika en zal binnen enkele maanden worden geëxecuteerd. Zijn broer, ziet maar één mogelijkheid om hem uit de gevangenis te doen ontsnappen: hij pleegt een gewapende overval en moet van de rechter vijf jaar achter tralies in dezelfde gevangenis als zijn broer, de Fox River State Penitentiary. Daar gaat hij Lincoln helpen ontsnappen. Michael was bouwkundig ingenieur bij het bedrijf dat de gevangenis renoveerde. Daardoor heeft hij de blauwdrukken van de gevangenis. Hij heeft die blauwdrukken, samen met andere informatie, op zijn lichaam laten tatoeëren, in code, zodat alleen hij de betekenis van de tatoeages kent en niemand alarm zal slaan. Binnen de gevangenis blijkt dat Michael een groots plan heeft opgezet om zijn broer te bevrijden en zijn onschuld te bewijzen.
3.8 Is de gevangene een slachtoffer?
Een leider legt de oorzaak van zijn slagen maar ook zijn falen bij zichzelf. Als de leider tegen een probleem of ongewenste resultaten aanloopt denkt hij het volgende: Wat kan ik anders doen zodat ik een beter resultaat krijg. Het gevolg van deze houding is dat hij leiding en invloed heeft op de uitkomst. Slachtofferbewustzijn doet precies het tegenovergestelde. Het slachtoffer denkt: wat moet iemand anders anders doen zodat ik een betere uitkomst krijg. De gevangene is dus slachtoffer van zijn eigen overtuigingen. Ook de gevangene is een slachtoffer. De gevangene gaat de strijd aan met zaken buiten zichzelf. De gevangene kijkt niet naar zichzelf. De gevangene zoekt de oorzaken van zijn problemen bij de ander. De ander is namelijk degene die de gevangene gevangen houd.
3.9 Persoonlijke ontwikkeling
Persona betekent masker, rol of imago. Persoonlijke ontwikkeling is het afzetten van onze maskers, stoppen met spelen van onze rollen en het loslaten van onze imago's. Onze persona's zijn ontstaan om ons te beschermen tegen bedreigingen en om te krijgen wat we willen. Maar alles verandert en persona's die ons bijvoorbeeld als kind hielpen, helpen ons niet meer als we volwassen zijn. Maskers worden dan ballast. Het worden muren die ons beschermen tegen gevaren die er niet meer zijn. Maskers zijn muren die niet alleen nep gevaar buiten houd, ze houden ook vrienden buiten. Achter ons masker voelen we ons eenzaam en alleen. We laten namelijk niet zien wie we werkelijk zijn. En dus is er niemand die ons werkelijk kent, niemand die ons werkelijk kan zien horen en aanvoelen. Hoe meer maskers, personages en imago's des te zwaarder het leven. Zie het letterlijk als gewicht dat je meedraagt. Helemaal lastig wordt het wanneer je bij verschillende mensen of plaatsen verschillende maskers op hebt. Dan ben je constant van masker aan het wisselen en dat vreet nog meer energie. Het afzetten van een masker geeft meteen verlichting.
Door elk masker dat je afzet ga je beter zien horen en aanvoelen, je krijgt meer energie en je voelt je beter. Bij elk masker dat je afzet kunnen anderen je beter zien begrijpen en aanvoelen. Je voelt je minder eenzaam en alleen.
Afgezette maskers mag je aan je muur hangen. Mocht er ooit een keer echt gevaar aankloppen dan kan je je masker gewoon tijdelijk weer even opzetten.V for Vendetta
Na de Matrix maakten de Wachowski's V for Vendetta. In de film speelt grandioos acteur Hugo Weaving de rol van V. Een gemaskerde man die het opneemt tegen een tirannieke overheid. Het masker werd jaren later het gezicht van anonymous. Anonymous is een anonieme groep hackers die totalitaire overheden ontmaskert.
Eyes wide shut- Stanley Kubrick
You will kindly remove your mask.
You will kindly remove your mask. Tom Cruise beland via via op een gemaskerd bal. Wanneer hij ontdekt wordt hem vriendelijk gevraagd zijn masker af te zetten.
Challenge: herken jij de gevangene?
Doe de challenge en beschrijf voorbeelden van freeze en gevangenschap in geuren en kleuren. De beste verhalen kunnen worden toegevoegd aan dit boek. Alle verhalen komen anoniem in ons archief om te raadplegen voor onze community members. Zo kan iedereen van elkanders freeze gedrag leren.